در دنیای سرمایه‌گذاری و بازارهای مالی، اصطلاحات متعددی وجود دارد که آشنایی با آن‌ها می‌تواند تفاوت میان سود و زیان را مشخص کند. یکی از این مفاهیم کلیدی “کال مارجین” (Margin Call) است. اگر در معاملات خود از اهرم (Leverage) استفاده می‌کنید یا قصد ورود به بازارهای اهرمی را دارید، درک کال مارجین برای مدیریت ریسک و سرمایه حیاتی است. به طور کلی کال مارجین یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال و سایر بازارهای مالی است که تنها در معاملات اهرم دار رخ می‌دهد. در واقع در معاملات معمولی یا اسپات از مارجین کال خبری نخواهد بود. کال مارجین (Margin Call )، به پیام هشداری گفته می‌شود که صرافی یا کارگزاری هنگام کاهش دارایی حساب به کمتر از مقدار تعیین‌شده خود، برای معامله‌گران ارسال می‌کند. طی این پیام، صرافی از کاربر درخواست می‌کند که پول بیشتری به حساب معاملاتی خود واریز کنند یا معاملات پرریسک خود را ببندند. کاربر با انجام این کار می‌تواند از مارجین کال شدن جلوگیری کنند و وضعیت حساب خود را به در ریسک یا نرمال تغییر دهد. اما اگر این کار را انجام ندهد باعث خواهد شد که دارایی کاربر لیکوئید و صفر شود. در ادامه در این مقاله با هومورو همراه باشید تا به‌طور جامع بررسی کنیم که کال مارجین چیست، چرا اتفاق می‌افتد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد.
تعریف کلی کال مارجین
کال مارجین زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذار در یک حساب مارجین، به دلیل کاهش ارزش دارایی‌های خود یا زیان‌های معاملاتی، نمی‌تواند سطح حداقلی مارجین مورد نیاز توسط کارگزاری یا بروکر را حفظ کند. در این شرایط، بروکر از سرمایه‌گذار می‌خواهد که وجه بیشتری به حساب خود واریز کند یا بخشی از دارایی‌های خود را بفروشد تا نسبت مارجین به سطح قابل‌قبول بازگردد. به عبارت دیگر هنگامی که میزان ضرر سرمایه‌گذار در معاملات افزایش می‌یابد و به حد نهایی مارجین می‌رسد، در این حالت سرمایه‌گذار از سمت بروکر یا صرافی مثل بایننس پیام اخطاری را دریافت خواهد کرد که به آن هشدار کال مارجین گفته می‌شود. در نتیجه سرمایه‌گذار باید با واریز پول، میزان مارجین خود را افزایش دهد یا از برخی معاملات خود خارج شود.
اجزای اصلی کال مارجین کدام اند؟
برای درک بهتر کال مارجین، باید با چند مفهوم کلیدی مرتبط آشنا شوید:
مارجین اولیه (Initial Margin)
مقدار وجه نقد یا دارایی‌ای که باید به عنوان وثیقه در حساب قرار دهید تا بتوانید یک معامله را آغاز کنید.
مارجین نگهداری (Maintenance Margin)
حداقل مبلغ موردنیاز در حساب مارجین که باید همواره حفظ شود. اگر موجودی حساب شما به زیر این سطح برسد، کال مارجین اتفاق می‌افتد.
اهرم (Leverage)
ابزاری که به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد با سرمایه‌ای بیشتر از موجودی خود معامله کنند. در نظر داشته باشید هرچند اهرم سود بالقوه را افزایش می‌دهد، اما ریسک زیان را نیز چندبرابر می‌کند.
چگونه کال مارجین اتفاق می‌افتد؟
کال مارجین معمولاً در شرایط زیر رخ می‌دهد:
زیان در معاملات
اگر قیمت دارایی مورد معامله کاهش یابد، موجودی حساب مارجین کاهش پیدا می‌کند و ممکن است به زیر سطح مارجین نگهداری برسد.
افزایش الزامات مارجین
بروکرها یا صرافی ها ممکن است در شرایط خاص بازار، مانند نوسانات بالا، سطح مارجین نگهداری را افزایش دهند.
عدم وجود مدیریت ریسک
استفاده بیش‌ازحد از اهرم بدون برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند منجر به زیان‌های بزرگ و در نهایت کال مارجین شود.
چگونه از کال مارجین شدن جلوگیری کنیم؟
ساده‌ترین راه برای اجتناب از کال مارجین این است که در ابتدا مطمئن شوید به حساب مارجین نیاز دارید یا خیر، زیرا بسیاری از سرمایه‌گذاران برای دریافت بازدهی در طول زمان، نیازی به سرمایه‌گذاری با مارجین ندارند.
با این حال اگر قصد سرمایه‌گذاری با مارجین را دارید، در این بخش چند راهکار وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت حساب خود انجام دهید تا از کال مارجین جلوگیری کنید یا در صورت بروز آن آمادگی لازم را داشته باشید.
سرمایه‌گذاران باید موقعیت‌های معاملاتی باز، سهام و مقدار مارجین خود را به طور منظم کنترل کنند.
در صورتی که سرمایه‌گذاران از اهرم معاملاتی پایین‌تر استفاده کنند، احتمال وارد شدن به وضعیت کال مارجین نیز کمتر است.
همواره پول نقد برای واریز به حساب مارجین در دسترس داشته باشید تا در صورت کال مارجین شدن، نیاز شما را به سرعت رفع نماید. بهتر است این وجوه اضافی را در حسابی نزد همان کارگزاری قرار دهید.
در دارایی‌های خود تنوع ایجاد کنید، در نتیجه از این طریق می‌توانید در مواقع کاهش شدید روند بازار، موقعیت‌هایی را که ممکن است به سرعت کال مارجین ایجاد کنند، مدیریت نمایید.
کال مارجین در بازار ارزهای دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال یکی از محبوب‌ترین بازارهای مالی دنیا است که اصطلاح کال مارجین در آن نیز استفاده می‌شود. در صورتی که از اهرم در معاملات ارز دیجیتال استفاده کنید و میزان ضرر شما بیشتر از 70 درصد شود مارجین کال خواهید شد. در چنین موقعیتی، صرافی یک پیام هشدار برای شما ارسال می‌کند و شما را از وضعیت مطلع خواهد کرد. اگر به موقع برای پیشگیری از این وضعیت اقدام نکنید باعث لیکوئید شدن دارایی شما می‌شود.
تفاوت لیکوئید شدن و کال مارجین چیست؟
لیکوئید شدن و کال مارجین دو اصطلاح رایج در بازارهای مالی هستند که تفاوت زیادی با یکدیگر دارند. کال یک نوع اخطار است که هنگام قرار گرفتن دارایی‌ها در وضعیت نامناسب برای شما ارسال می‌شود. در واقع این هشدار زمانی که موجودی شما کم شده باشد، برای شما ارسال خواهد شد و شما می‌توانید پوزیشن‌های خود را به موقع ببندید. در نقطه مقابل لیکوئید شدن به معنای بسته شدن اجباری پوزیشن توسط صرافی است. به عبارتی ساده زمانی که لیکوئید شوید دارایی‌های که داخل پوزیشن وجود دارند صفر خواهند شد. دقت داشته باشید که این دو اصطلاح تنها در معاملات اهرم دار و بازار فیوچرز اتفاق می‌افتد و معاملات اسپات چنین ریسکی را به همراه ندارند.
مثال عملی از کال مارجین
فرض کنید یک حساب مارجین با موجودی 1000 دلار دارید و با اهرم 1:10 وارد معامله‌ای به ارزش 10,000 دلار می‌شوید. اگر قیمت دارایی 10% کاهش یابد، زیانی معادل 1000 دلار خواهید داشت. این زیان باعث می‌شود موجودی حساب شما به صفر برسد و بروکر کال مارجین صادر کند. در این حالت، یا باید وجه بیشتری به حساب واریز کنید در غیر این صورت بروکر یا صرافی دارایی‌های شما را می‌فروشد.
جمع بندی
در بسیاری از بازارهای مالی نظیر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال معاملات به صورت اهرم‌دار انجام می‌شود، در نتیجه اگر معامله‌گران مدیریت سرمایه خود را بدرستی انجام ندهند، کال مارجین رخ خواهد داد. در واقع کال مارجین یک پیام اخطار کسری بودجه به معامله‌گران می‌دهد و آن‌ها را وادار می‌کند تا دارایی حساب خود را با فروش دارایی یا افزودن پول نقد افزایش دهند.
مدیریت ریسک، استفاده مسئولانه از اهرم و نظارت مستمر بر حساب مارجین می‌تواند به جلوگیری از وقوع کال مارجین کمک کند. اگرچه معامله در بازارهای مالی با استفاده از مارجین فرصت‌های بزرگی را فراهم می‌کند، اما بدون دانش و مدیریت صحیح، می‌تواند زیان‌های سنگینی به همراه داشته باشد. بنابراین، با رعایت نکات مطرح‌شده در این مقاله، می‌توانید از سرمایه خود در برابر ریسک‌های غیرضروری محافظت کنید.
